چرا خواب میبینیم؟ آیا خواب دیدن واقعی است؟
با رویاهایت بخواب و با اهدافت از خواب بیدار شو
نظریههای زیادی درباره خواب دیدن وجود دارد. در حالی که برخی دانشمندان تصور میكنند خواب دیدن هیچ كاركرد مستقیمی ندارد، نتیجه دیگر فرآیندهای بیولوژیكی است كه در طول خواب اتفاق میافتد؛ بسیاری از تحقیقات که خواب و رویا را مورد مطالعه قرار میدهند، معتقدند كه خواب دیدن یک هدف اساسی برای پژوهش است.
نظریههایی که در مورد رویا وجود دارند بسیار وسیع بوده و طیفی از روانپزشکی و روانشناسی تا عصب شناسی را دربر میگیرند.
برخی از نظریههای فعلی در مورد چیستیِ خواب
1- یک مؤلفه و شکل پردازش حافظه، که به ادغام یادگیری و انتقال حافظه کوتاه مدت به ذخیره سازی در حافظه بلند مدت کمک میکند. 2- یک پهنه از آگاهی زمان بیداری، منعکس کننده تجربیات زندگی در بیداری.3- ابزاری که با آن ذهن میتواند برای رسیدن به تعادل روانشناختی و عاطفی از طریق افکار، احساسات و تجربیات دشوار، پیچیده، ناآرام کننده، کار کند. 4- مغز در خواب به تغییرات بیوشیمیایی و تکانههای الکتریکی پاسخ میدهد. 5- نوعی آگاهی است که گذشته، حال و آینده را باهم ادغام و دو مورد اول را به صورت اطلاعات در حال پردازش متحد و برای سوم آماده میکند. 6- یک عمل محافظتی توسط مغز برای آمادهسازی خود در مقابله با تهدیدها، خطرات و چالشهاست.
خوابها ممکن است بازتاب ناخودآگاه باشند
نظریه زیگموند فروید
نظریه خوابهای زیگموند فروید میگوید که خوابها بیانگر امیال، افکار ناخودآگاه، تحقق آرزوها و علایقند. فروید میگوید، افراد از آرزوهای ناهوشیار و سرکوب شدهاشان مانند غرایز پرخاشگرانه و جنسی انگیزه میگیرند.
گرچه ادعاهای فروید رد شد اما پژوهشها نشان میدهند که خوابها اثر بازگشتی ( rebound) دارند که به آن نظریه dream rebound theory هم می گویند . که در آن سرکوبی یک فکر اغلب منجر به خواب دیدن در مورد آن میشود.
در کتاب تعبیر خواب، فروید مینویسد که خوابها تحقق پنهان خواستههای سرکوب شدهاند. او دو مؤلفه متفاوت خواب را توصیف میکند: 1-محتوای آشکار (تصاویر واقعی) 2- محتوای پنهان (معنای پنهان )
خوابها به حافظه کمک میکنند
بر اساس نظریه پردازش اطلاعات، خواب به ما این امکان را میدهد تا کلیه اطلاعات و خاطراتی که در طول روز قبل جمع آوری کردیم را تثبیت کنیم. برخی کارشناسان خواب معتقدند که خواب دیدن یک محصول فرعی یا حتی بخش فعالی از پردازش تجربه است.
این مدل که به نظریه خودسازمان دهی رویابینی نیز معروف است بیان میکند که رویابینی از عوارض جانبی فعالیت عصبی مغز است وقتی خاطرات در طول خواب در حال تثبیت شدن هستند. اعلام میشود که در طول این فرایند ناخودآگاهانه توزیع مجدد اطلاعات، خاطرات یا تقویت و یا تضعیف میشوند. بر اساس نظریه خودسازمان دهی رویابینی، وقتی ما خواب میبینیم، خاطرات مفید تقویت میشوند در حالیکه خاطراتی که زیاد به دردمان نمیخورد محو میشوند.
نتایج پژوهش
پژوهشها این موضوع را تأیید میکند، هنگامی که افراد د مورد امور و کارهای پیچیده خواب میبینند بهبودیهایی در انجام آن کارها برایشان حاصل میشود. مطالعات همچنین نشان میدهند که در طول خواب مرحله REM، امواج تتای کم فرکانس در لوب فرونتال فعالترند درست مثل وقتی که افراد در بیداری در حال یادگیری، ذخیره سازی و به یاد آوردن اطلاعات هستند.
هر فردی خواب دیدن را تجربه خواهد کرد
بزرگسالان و کودکان تقریبا در طول شبانهروز دو ساعت خواب میبینند حتی افرادی که ادعا دارند هرگز خواب نمیبینند. در واقع، محققان دریافتهاند که مردم معمولا هر شب رویاهای مختلفی میبینند که هر کدام بین ۵ تا ۲۰ دقیقه به طول میانجامد. در طول یک زندگی معمولی، هر فرد به طور متوسط ۶ سال از عمر خود را در رویا میگذراند.
کلام آخر
گرچه نظریههای زیادی در مورد علت خواب دیدن ما(چرا خواب میبینیم) وجود دارند، اما برای درک کامل هدف خواب دیدن و اینکه چرا خواب میبینیم به پژوهشهای بیشتری نیاز هست. به جای اینکه فرض کنیم فقط یک نظریه درست وجود دارد، باید این را بدانیم که خوابها احتمالاً اهداف بسیار متفاوتی دارند.
اگر این موضوع را بدانیم که ناشناختههای زیادی در مورد علت رویابینی های ما وجود دارند آن گاه میتوانیم با خیال راحت به خوابها از دیدگاهی که بهترین تأثیر را بر ما داشته باشد بنگریم.